Dan

Itabanggati nila sa akin dahil abulari ako? Ba't akong pinaparusahan na ganito? Gusto ko lang na isang maligaya, tahimik na buhay. Kasama ka at ng mga magiging anak natin. Huwag ka mawala ng pag-asa, Carmen. Alam kong napakahirap ng pinagdadaanan natin ngayon. Pero huwag mong kalimutan na nandito ako para sa'yo. Hindi kita iiwanan sa kahit anong laban. Ikaw at ako.

Magkasama tayo sa lahat ng ito. Paano hindi ako mawawalan ng pag-asa? Masampung taon na natin sinusubukan magkaanak. Pero pangatlong beses na ako nalalaglagan. Bakit ganito? Hindi ko na kaya, Dan. Gagawin kong lahat para magkaanak tayo, Carmen. Huwag mong isipin na wala na tayong pag-asa. Gagamutin ko ang sinabupunan mo.

Labing walong taong gulang lang ako nang ako'y mag-asawa. Dahil albularyaw ang aking asawang si Dan, tinuruan niya ako ng maraming bagay patungkol sa panggagamot at pagpapalayas ng mga aswang.

Kilala kaming mga albularyo sa maliit na baryo sa Naga noong dekada 80. Ngunit kahit manggagamot kaming dalawa, hirap kaming magkaanak. Dumating sa punto na nawalan na ako ng pag-asa. Pero hindi bumitaw si Dan na mabuo ang pinapangarap naming pamilya. Carmen, hali ka rito. Magkakaanak na tayo. Nahanap ko ng solusyon sa problema natin.

Saan ka ba pumunta, Dan? Alam mo bang pinag-alala mo ko? Akala ko kukuha ka lang ng kahoy sa gubat. Pero bakit inabot ka na ng ating gabi? Alam mo naman marami aswang dito sa atin. Delikado na sa labas kapag ganitong oras. Huwag ka nang magalit, mahal. Meron lang akong hinanap sa gubat na makakatulong sa atin para magkaanak na tayo. Siguradong ikakatuha mo itong nakita ko.

Hindi mo na kailangan pang matakot. Sana nga yung itim na perlas na yan ang maging sagot sa mga panalangin natin. E, paano ba yung ginagamit? Kailangan ko bang lunukingin o ipahid sa akin dyan? Hindi. Iahalo ko lang ito sa pinakuloang ugat ng gensing. Sa loob ng tatlong araw, iinumin mo yun. Turo yan sa akin ni lolo ko. Wala bang basta mga epekto yan, mahal?

Baka imbes ni magkaanak tayo eh, maisumpa pa tong sinapupunan ko. Magtiwala ka sa akin, mahal. Wala tayong magiging problema. Sana nga. Siguro'y nakita ng langit kung gaano kasigasig si Dan para lamang magkaanak kami. Kaya ibinigay ang matagal na naming hinihiling ang magkaroon ng anak. Pagkalipas ng isang buwan, nagkaroon ng napakagandang balita.

Sa wakas, matutupad ng pangarap natin. Pero, wala ka bang nararamdaman ng kakaiba? Hindi ka ba nangihina o di kaya sumasakit ang tiyan mo? Wala, Dan. Sa katunayan nga, malakas ang pangangatawan ko ngayon kumpara sa mga nakaraang pagbubuntis ko. Dilabang sigla-sigla ko. Hindi ako madalas mahilo at magana rin akong kumain. Siguro ito na nga talagang katuparan ng matagal na nating inihiling.

Akala ko'y tuloy-tuloy na ang kasiyahan sa aming mag-asawa. Inasikaso ko ni Dan at pansamantala niya akong pinatigil sa panggagamot. Inihanda niya rin ang mga kakailangan niya ng bata sa aking sinapupunan tulad ng duyan at una. Sa bawat araw na lumilipas nakita ko ang pananabik ng aking asawa. Pero may isang pangyayari ang magpapabago ng takbo ng aking buhay.

Dan, ano yung kumakalos ko sa bubong natin? Malakas bang hangin? Bakit parang may naglalakad sa taas ng bubong natin? Dito ka lang, Carmen. Titignan ko kung ano yun. Baka hayop lang yan o pusa na nagtatakbuhan sa bubong. Masama ang kotob ko, Dan. Parang lumamig biglang panigid. Ibang pakiramdam ko. Baka aswang yun. Malatili ka lang dito, Carmen. Sisilipin ko lang.

Dan, mag-iingat ka. Dali mo itong itak bilang proteksyon. Hindi natin alam kung aswang magdanako nasa bubong ng bahay natin. Salamat, Carmen. Huwag ka mag-alala. Hindi ko hakayaan na may mangyari sa akin. Hindi ko makakalimutan ang ngiti ni Dan bago siya lumabas ng kubo. Kung alam ko lang ang mangyayari, sanay pinigilan ko na lamang siya.

Ilang minuto pa lamang ang lumipas mula ng umakyat si Dan sa bubong. Isang malakas at nakakakilabot na sigaw ang umalingaungaw sa paligid. Biglang may bumagsak mula sa bubong. Ang asawa ko. May malaking sugat sa likod ni Dan at patuloy ang pagdurugo nito.

Meron akong nakita na napakahiganting paniki na palipad-lipad sa palibot ng bahay namin. Nang titigan ko, nakita kong matutulis na kuko at mipin. Isa itong wakwak. Agad kong hinila ang katawan ni Dan papasok ng bahay at nilagyan ko ng bawang at asinang pintu ng aming bahay.

Bumagsak ang kamay ni Dan sa lupa. At ng gabing yon, tuluyan na siyang pumanaw.

Nabalot ng dalamhati at pag-iyak ang buong kubo. Niyakap ko ang malamig niyang katawan habang umaasa na sanay panaginip lang ang lahat ng ito. Pero kailangan kong magising sa katotohanan. Wala na si Dan at kahit kailan ay hindi na siya babalik pa. Napag-alaman ang mga taong bayan na pinatay si Dan ng wakwak. Lahat ay nagluksa, lalo na ang mga nakasaksi kung gaano siya kabuting tao.

Hanggang sa mailibing siya, gulong-gulo ang isip ko kung bakit siya pinatay ng wakwak. Dahil ba sa gutom o sa galit? Pero isang araw, nakita kong itim na perla sa sisidlan ko at napagtanto na baka may may-ari talaga nito.

Bilang pagtupad ng aking pangako kay Dan, itinago ko ang itim na perlas. Pero gabi-gabi rin akong may naririnig na kalusko sa bubong at pagaspas ng pakpak sa bintana. Kaya naman isang gabi, nagdesisyon akong kailangan kong umalis. Kailangang sundin ko ang bili ni Dan, ang puntahan ng manunugis na si Jose sa kabilang baryo.

Kinaumagahan habang naghahanda ako sa aking paglalakbay, nilapitan ko si Aling Juana, ang aming mabait na kapitbahay. Aling Juana, aalis ako pansamantala. Pimalaga akong sadya sa kabilang baryo. Maaari bang patingin-tingin muna ng kubo namin? Baka sa susunod na linggo o makalawa, uuwi din ako."

Aba iha, kaya mo bang maglakbay mag-isa? Naku masyadong mapanganib ang daan, lalo na't buntis ka pa. Alam mo naman, mahilig ang mga wakwak at tik-tik sa buntis. Amoy na amoy nila ang dugo na dinadala mong bata.

Pipiliting kong hindi abuti ng gabi sa kagubatan na alihwana. At isa pa, may mga dala din akong asin, bawang, at iba pang pangontra sa mga aswang. Siguro, sapat na to para hindi ako gambalain mga masasamang elemento. Matapang ka nga talaga, Carmen.